W Zamojskiej Galerii Fotografii Ratusz została otworzona wystawa fotografii Jana Strzyżowskiego (1871-1938) zamojskiego fotografa 1. połowy XX wieku. Zaprezentowano około 50 zdjęć z atelier „Fotografia Artystyczna”, działającego przy Rynku Wielkim w Zamościu. ...

W Zamojskiej Galerii Fotografii Ratusz została otworzona wystawa fotografii Jana Strzyżowskiego (1871-1938) zamojskiego fotografa 1. połowy XX wieku. Zaprezentowano około 50 zdjęć z atelier „Fotografia Artystyczna”, działającego przy Rynku Wielkim w Zamościu.

Bohater wystawy, nie odbiegał poziomem swych prac od innych fotografów w kraju i posługiwał się środkami wyrazu artystycznego zbliżonymi do malarstwa: podmalowywał swoje dzieła, komponował je z użyciem takich rekwizytów jak: łódka, samochód, kolumna, skały.

Możliwe do odtworzenia jest wyposażenie tego zakładu, ponieważ zachował się dokładny jego inwentarz. W sporządzonym na początku XX stulecia spisie można przeczytać, że zakład dzielił się na altanę, laboratoriom i poczekalnię. W altanie znajdowały się różne tła do zdjęć, oprócz już wymienionych rekwizytów odnotowano: łódkę, koło i kolumienkę. Zastanawiający jest odnotowany w spisie krochmal, który być może służył Strzyżowskiemu do stosowania nowoczesnej, jak na początek XX wieku techniki gumodruku. Wśród sprzętów zanotowano również aparat fotograficzny ze statywem, kamerą i obiektywem firmy Datmayer, pulpit do retuszowania klisz, drewnianą prasę na pocztówki i kowety blaszane.

Pokłosiem pracy w zakładzie są zdjęcia zaprezentowane na omawianej wystawie. Znalazły się na niej portrety zamojskich mieszczan i osobistości: Zamościanki w secesyjnych, w swym kroju sukienkach i asymetrycznych fryzurach, wspomnienia z wizyty prezydenta Ignacego Mościckiego i Józefa Piłsudskiego w Zamościu, oraz widoki miasta z nieistniejącymi już obiektami, w tym zdjęcie potężnego kościoła franciszkańskiego. (obecnie klisza w zbiorach Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk).

Na wystawie dominują spopularyzowanie na początku XX wieku zdjęcia wizytowe. Wykonywano je w formie biletu portretowego w ilości 12 sztuk. Powszechnie też naklejano zdjęcia na papiery wizytowe, na których prócz zdjęcia znajdowało się logo zakładu fotograficznego - z tyłu umieszczano  wykonany w technice litografii adres zakładu fotograficznego oraz powtarzano logo.

Na wystawie została zaprezentowana część zachowanych prac Jana Strzyżowskiego. Ich duży zbiór posiada Archiwum Państwowe w Zamościu, któro wraz Zamojskim Towarzystwem Fotograficznym jest współautorem omawianej wystawy.

Wystawa natomiast jest pierwszą z całego cyklu prezentujących zamojskich fotografów początku XX wieku, „Dawne zakłady fotograficzne w Zamościu”.

Agnieszka Szykuła

Galeria Fotografii Ratusz, Zamość, wystawa czynna od 6 listopada