Wielkoformatowe wydruki archiwalnych zdjęć bielskiej synagogi zawisną na fasadzie Galerii Bielskiej BWA.
Synagoga w Bielsku istniała do 1939 roku. Zbudowana według projektu Ludwika Schöne i Karola Korna, była wierną kopią synagogi w Szombathely na Węgrzech. O istnieniu bożnicy pomiędzy dzisiejszymi ulicami 3 Maja i Adama Mickiewicza w Bielsku-Białej świadczy ...
Wielkoformatowe wydruki archiwalnych zdjęć bielskiej synagogi zawisną na fasadzie Galerii Bielskiej BWA.
Synagoga w Bielsku istniała do 1939 roku. Zbudowana według projektu Ludwika Schöne i Karola Korna, była wierną kopią synagogi w Szombathely na Węgrzech. O istnieniu bożnicy pomiędzy dzisiejszymi ulicami 3 Maja i Adama Mickiewicza w Bielsku-Białej świadczy pamiątkowa tablica na ścianie Galerii Bielskiej BWA, informująca, iż Dom Modlitwy Żydowskiej stał tu w latach 1881–1939. Galeria Bielska BWA usytuowana jest dokładnie w miejscu dawnej synagogi – w 1960 roku powstał w tym miejscu niewielki Pawilon Plastyków, który w 1989 roku został rozbudowany i zmodernizowany. Synagoga ta została zniszczona, podobnie jak bożnice w sąsiednim wówczas mieście Biała.
„W połowie września 1939 roku miejscowi Niemcy sprowadzili materiały łatwopalne i wybuchowe, podkładając je pod Żydowski Dom Ludowy im. Chaima Bialika w Bielsku oraz trzy świątynie: synagogę główną w Bielsku przy ul. 3 Maja, synagogę główną w Białej przy ul. Krakowskiej i synagogę ortodoksyjną „Ahawas Tora” w Białej przy ul. Szpitalnej. Pod płonące budynki nie dopuścili straży pożarnych. W miejscu spalonego Żydowskiego Domu Modlitwy z łaźnią, salą teatralną i gimnastyczną po wyremontowaniu urządzono składy, a zamiast synagogi w Bielsku urządzono basen przeciwpożarowy” – przypomina Jacek Proszyk, historyk z Bielska-Białej.
Jacek Proszyk zaznacza jednocześnie, iż relacje dotyczące daty spalenia synagog różnią się od siebie, źródła podają daty 13, 14 lub 15 września 1939 roku.
Spaloną synagogę Niemcy wkrótce zniszczyli doszczętnie.. Wojnę przetrwały tylko fundamenty.
Upamiętnieniem wydarzenia sprzed 70. laty będzie umieszczenie we wrześniu na fasadzie Galerii Bielskiej BWA od strony ul. 3 Maja wielkoformatowych wydruków archiwalnych zdjęć bielskiej synagogi, zarówno z okresu jej architektonicznej świetności, jak i ruiny. Zdjęcia pochodzą z archiwów Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Bielsku-Białej oraz Jacka Proszyka, współorganizatorów przedsięwzięcia.
Galeria Bielska BWA, 43-300 Bielsko-Biała, ul. 3 Maja 1,
wrzesień – grudzień 2009 roku